Học trước quên sau là tình trạng chung khi chúng ta học vẹt. Bởi vậy mà để trao dồi vốn từ vựng tiếng anh hiệu quả, bạn cần lựa chọn phương pháp học IELTS theo chủ đề.
2 lỗi sai phổ biến khi học từ vựng IELTS
Tham lam muốn học thật nhiều từ mà không hiểu rõ hẳn
Nhiều bạn xem rất nhiều bài chia sẻ từ vựng, đọc thật nhiều sách học từ, ghi lại những list từ dài dằng dặc… với mong muốn nhớ được càng nhiều từ vựng càng tốt, nhưng đến khi sử dụng chúng trong đọc/nghe hiểu và trong nói/viết thì phạm rất nhiều sai lầm, khiến thay vì được cộng điểm về độ phong phú từ vựng thì lại bị trừ điểm vì không hiểu và không biết dùng từ. Để tránh điều này thì chúng ta nên tập trung hơn vào chất lượng việc học từng từ vựng, đảm bảo biết được những điều sau về một từ:
- Chính tả (cách viết)
- Phiên âm (cách nói) và âm thanh mẫu từ từ điển / câu nói của người bản ngữ.
- Từ loại
- Nghĩa của từ: tốt nhất là xem được dòng giải nghĩa trong từ điển Anh – Anh
- Các cấu trúc đi kèm (ví dụ như depend + on sth)
- Câu ví dụ tiêu biểu chứa từ đang họ
- Các chú ý trong cách dùng (ví dụ: một số tính từ có ghi [Only before noun], tức là chỉ được đứng trước danh từ mà không đứng sau, chẳng hạn như từ main hay elder.
Chỉ chú trọng học từ “khủng”, từ “band cao”
Đối với một số bạn, để nói cùng một ý thì phải tìm những từ thật khó, thật dài, thật lạ để được cộng điểm từ vựng. Ví dụ như để nói ý “nhiều”, thay vì dùng many / a lot of thì những bạn này luôn cố dùng “a plethora of”, “a multitude of”.
Những “big words” này rất ấn tượng với bản thân người học (ví chúng ít gặp hơn những từ khác), nhưng chưa chắc đã gây ấn tượng với giám khảo IELTS, những người đã quá quen thuộc với những từ vựng thế này.
Không chỉ vậy, những từ như vậy rất khó dùng, phải có hoàn cảnh rất đặc trưng, và sắc thái ý nghĩa phù hợp thì mới có thể dùng được. Để dùng chúng đúng lúc, đúng chỗ thì cần cảm nhận rất tốt về ngôn ngữ tiếng Anh, tức là một trình độ tiếng Anh đủ tốt.
Câu chuyện “dù trình độ em chưa cao, nhưng cứ cố dùng từ thật khó là điểm sẽ được kéo lên” thường không xảy ra, mà là ngược lại: do trình độ còn thấp, nên khi cố dùng từ “khủng” thì lại dùng sai hoàn cảnh, thời điểm, và bị trừ điểm.
Một cách tiếp cận hợp lý hơn với từ vựng sẽ là:
- Học đâu chắc đó: học được từ nào là tìm hiểu mọi khía cạnh của nó (như đã nói ở trên).
- Dùng thật tốt, thật thoải mái những từ đơn giản trước khi thử nghiệm với những từ khó hơn.
- Khi luyện thi thì có thể thử nghiệm với từ khó, nhưng khi đi thi thì chỉ sử dụng những từ mình nắm rõ nhất, để tránh bị trừ điểm do dùng từ sai
Vì sao nên học IELTS theo chủ đề
Để làm tốt bài thi IELTS, chúng ta cần một lượng từ vựng rất lớn. Nhưng biết và ghi nhớ chúng thôi là chưa đủ, chúng ta còn cần phải tìm lại được chúng từ trí nhớ thật nhanh chóng và chính xác.
Và để làm được việc này thì chúng ta cần sắp xếp những từ vựng đó một cách có thứ tự rõ ràng. Điều này cũng giống như việc ta để thật nhiều đồ đạc trong nhà: nếu để lộn xộn thì khi cần tìm đồ ta không thể tìm thấy, hoặc mất thời gian lục tung cả nhà lên, đến khi tìm được thì đã muộn. Một ngôi nhà ngăn nắp, đồ đạc được đặt trong từng phòng, từng góc phù hợp sẽ dễ để tìm đồ hơn hẳn.
Một cách sắp xếp thứ tự các từ vựng trong đầu phổ biến là theo chủ đề: các từ vựng trong một chủ đề sẽ có điểm chung là tên chủ đề đó, và điểm chung này sẽ là thứ giúp chúng ta nhớ từ vựng hơn.
Không chỉ vậy, nếu khi ghi chép ta cũng phân loại rõ ràng các từ, thì khi cần tìm lại từ vựng, ta sẽ tìm nhanh hơn hẳn, do đã khoanh vùng được chỗ cần tìm (cũng giống như muốn tìm bàn chải đánh răng thì chỉ việc đi vào phòng tắm, không cần tìm ở các phòng khác nữa).
Như vậy, có thể thấy rằng học từ vựng IELTS theo chủ đề là một phương pháp vô cùng hiệu quả, giúp nhớ nhanh, nhớ lâu các từ vựng tiếng Anh nói chung và các từ vựng trong bài thi IELTS nói riêng.
[Xem thêm]: Tổng hợp Vocab IELTS SPEAKING theo chủ đề
Kinh nghiệm học IELTS theo chủ đề nhớ lâu
Chủ động phân loại thay vì đi tìm list từ phân loại sẵn: Giả sử trong một bài đọc ta gặp 10 từ mới, với mỗi từ ta nên tự liên hệ nó với một vài Chủ đề.
Ví dụ: vừa học được nghĩa mới Introduce = Đưa thứ gì đó vào sử dụng lần đầu tiên, ta có thể liên hệ nó vào chủ đề Law hay Technology…
Việc động não này sẽ khiến việc phân loại được in sâu vào đầu chúng ta hơn. Nếu chỉ đọc các list từ vựng theo Chủ đề một cách bị động thì ấn tượng của chúng ta về các từ đó sẽ khá mờ nhạt.
Ghi chép lại các chủ đề một cách khoa học để tiện tra cứu tìm từ: như ở mục trên đã nói, sắp xếp các từ vào chủ đề cũng giống như sắp xếp đồ vào đúng vị trí trong nhà. Nhưng nếu một căn phòng chứa quá nhiều đồ thì ta cũng không nhớ hết được mỗi đồ để góc nào, cùng như nếu chỉ dùng trí nhớ thì cũng không đảm bảo sẽ nhớ hết được các từ đã học. Nếu lúc đó có ảnh chụp vị trí đồ vật (tương đương với phần ghi chép từ vựng) thì cơ may tìm lại đồ/nhớ lại từ của chúng ta sẽ cao hơn hẳn.
Các bạn có thể ghi chép kiểu truyền thống (mỗi chủ đề ghi thành một cuốn sổ) hoặc sử dụng công nghệ – hiện nay đã có nhiều phần mềm học từ vựng như Anki, Memrise, Duolingo… có hỗ trợ bạn ghi chép và phân loại từ vựng rất tiện lợi.
Cố gắng ứng dụng từ vựng thật nhiều khi rơi vào đúng hoàn cảnh cần Chủ đề tương ứng: kể cả khi đã sắp xếp đồ đạc thật khoa học, nếu ta mãi không dùng/ tìm lại chúng thì rồi ta cũng sẽ dần quên mỗi đồ để chỗ nào. Những thứ đồ mà ngày nào cũng dùng (bàn chải, bát ăn cơm…) thì ta sẽ nhớ rất rõ. Điều tương tự cũng xảy ra với từ vựng: càng tìm lại + dùng được từ thật nhiều thì ta sẽ càng nhớ rõ và dùng nó thoải mái hơn. Việc ghi chép đầy đủ đã nêu trên sẽ làm tăng khả năng thành công của việc tìm lại + sử dụng này.
Tổng hợp các chủ đề từ vựng IELTS quan trọng
Để liệt kê hết các chủ đề của bài thi IELTS thì bài viết này sẽ là không đủ, vì có quá nhiều chủ đề quan trọng cần biết. Các bạn hãy xem danh sách chi tiết các chủ đề từ vựng tại đây nhé.
Gợi ý tài liệu học IELTS theo chủ đề hiệu quả
Cambridge Vocabulary for IELTS by Pauline Cullen: đại học Cambridge là đơn vị tổ chức thi IELTS, tác giả cuốn sách cũng là người thiết kế và ra đề IELTS, nên nội dung cuốn sách sẽ bám rất sát nội dung đề thi. 20 chủ đề trong sách sẽ là những từ vựng cơ bản và quan trọng nhất đề chuẩn bị cho kỳ thi IELTS của bạn.
Cambridge Vocabulary for IELTS Advanced by Pauline Cullen: tiếp tục là một quyển sách chất lượng như ở trên, nhưng dành cho các bạn trình độ khá giỏi. 20 chủ đề trong bài này sẽ đi sâu hơn từ vựng ở từng dạng đề thi IELTS. Các bạn đừng bỏ qua 2 cuốn sách này nhé.
Check Your English Vocabulary for IELTS: một cuốn sách với đầy đủ chủ đề ở cả dạng General (dùng chung, như là trình bày về sự tăng giảm trong số liệu, sự hoạt động của chu trình…) và Topic-related (chia thành nhiều mảng nội dung như giáo dục, kinh doanh, môi trường…).
Trên đây là những kinh nghiệm hữu ích và cách học IELTS theo chủ đề giúp bạn ghi nhớ các từ vựng một cách nhanh chóng nhưng hiệu quả.
IZONE – trung tâm đào tạo IELTS hân hạnh được đồng hành cùng bạn trên con đường ching phục IELTS.